Η απαίτηση για συγκρότηση
Η χώρα μας αποτέλεσε πεδίο πολεμικών αντιπαραθέσεων με ιδιαίτερη ένταση κατά τη διάρκεια του προηγούμενου αιώνα. Η κληρονομιά αυτών ήταν ενα τεράστιο πλήθος πυρομαχικών και εκρηκτικών μηχανισμών θαμμένων στην Ελληνική γη, που εγκυμονούσαν μεγάλους κινδύνους για τη ζωή αθώων πολιτών και κυρίως παιδιών, αλλά δημιουργούσαν ισχυρή ανάσχεση στην οικονομική και κοινωνική ανάπτυξη της περιφέρειας. Απέναντι σ’αυτό το μεγάλο κοινωνικό πρόβλημα ήταν επιτακτική η ανάγκη συγκρότησης μιας κατάλληλης Μονάδας προκειμένου να αναλάβει το έργο της εκκαθάρισης αυτών των περιοχών.
Το 1954 συγκροτήθηκε με νόμο η Υπηρεσία Εκκαθάρισης Ναρκοπεδίων Ξηράς (ΥΠ.Ε.Ν.Ξ.), αποτελούμενη απο Αξιωματικούς, οπλίτες και πολιτικούς υπαλλήλους, με σκοπό την εκκαθάριση των τοποθετημένων ναρκοπεδίων (Ν/Π) και ύποπτων χώρων (Υ/Χ). Η υπηρεσία αυτή αργότερα μετονομάστηκε σε Διοίκηση Εκκαθάρισης Ναρκοπεδίων Ξηράς (ΔΕΝΞ) και τέλος Νοεμβρίου του 1971 με το Ν.Δ. 1033 συγκροτήθηκε το Τάγμα Εκκαθάρισης Ναρκοπεδίων Ξηράς (ΤΕΝΞ) με τη σημερινή μορφή του.
Το ΤΕΝΞ, ως η μοναδική Μονάδα του Ελληνικού Στρατού (ΕΣ) που εκτελεί το έργο της εκκαθάρισης, υπάγεται διοικητικά στο ΓΕΣ/ΔΜΧ και επιχειρησιακά στο ΓΕΣ/3º Επιτελικό Γραφείο (ΕΓ). Η αποστολή της, κοινή στο πόλεμο και στην ειρήνη, οδηγεί στη συγκρότηση της που ανέρχεται σε 749 άνδρες στον πόλεμο και 250 περίπου στην ειρήνη, ώστε να μπορεί να υποστηρίζει τους εμπρός μάχιμους Σχηματισμούς.
Έρευνα- Εκκαθάριση στο χωριό Μαρίνα Φλώρινας από το ΤΕΝΞ. (ΓΕΣ)
Οι εγκαταστάσεις
Η περιήγηση στις εγκαταστάσεις της Μονάδας δημιουργεί την αίσθηση της λιτότητας και του μέτρου, όπως άλλωστε ταιριάζει στην ψυχοσύνθεση του ναρκαλιευτή, που καλείται καθημερινά να αντιμετωπίζει μόνος του τον κίνδυνο. Η διαβίωση του έφεδρου προσωπικού πραγματοποιείται σε διώροφο κτήριο που το έτος 2006 ανακαινίστηκε πλήρως. Στον πρώτο όροφο λειτουργεί σύγχρονο εστιατόριο και αίθουσα αναψυχής, ενώ στον δεύτερο υπάρχουν τέσσερις θάλαμοι που φέρουν τιμητικά ονόματα νεκρών ναρκαλιευτών.
Το Διοικητήριο στεγάζεται σε κοινό κτήριο με αυτό του 725 Τάγμα Μηχανικού (ΤΜΧ) και διαθέτει τους απαραίτητους χώρους για το επιτελείο της Μονάδας
Η ιστορία και το έργο της Μονάδας γίνεται εύκολα αντιληπτό στον επισκέπτη με μια μικρή ξενάγηση στο Μουσείο, όπου επιλεγμένα εκθέματα οδηγούν τη σκέψη στη δραστηριότητα της για διάστημα πλέον των πενήντα χρόνων.
Η αίθουσα εκπαίδευσης, που φέρει το όνομα του ΕΜΘ Επχία (ΜΧ) Ξενάκη Ευάγγελου, οδηγεί τους εκπαιδευόμενους πιο γρήγορα στην κατανόηση του αντικείμενου του ναρκοπολέμου και καταστροφών. Όμως, σημαντικότερο εκπαιδευτικό έργο επιτελούν οι ανοιχτές εγκαταστάσεις στους υπαίθριους χώρους, όπου εκεί γαλουχούνται αλλά και επανεκπαιδεύονται οι ναρκαλιεύτες, ώστε να εξοικειώνονται με τις συνθήκες του εδάφους.
Εργασίες του ΤΕΝΞ στην Παλαμπά Θεσπρωτίας. (ΓΕΣ)
Σε περίοπτη θέση, στο χώρο αναφοράς της Μονάδας, βρίσκεται το μνημείο πεσόντων ναρκαλιευτών. Το μικρό καντήλι μου μένει άσβηστο χρόνια τώρα, θυμίζει στο προσωπικό του ΤΕΝΞ ότι, η ενασχόληση καθημερινά με τον κίνδυνο προσέφερε θυσία στο κοινωνικό σύνολο μέχρι σήμερα έχουν φονευθεί 31 ναρκαλιευτές (19 στρατιωτικοί, 12 υπάλληλοι).
- Τραυματιστεί 17 ναρκαλιευτές (16 στρατιωτικοί, 1 υπάλληλος).
- Εκκαθαριστεί 153.610 στρέμματα.
- Αρθεί 420.000 νάρκες και 855.000 πυρομαχικά πάσης φύσεως.
Πέραν των παραπάνω ενα ιδιαίτερο σημείο που αξίζει να επισκεφτεί κάποιος είναι οι εγκαταστάσεις των στρατιωτικών σκύλων ανίχνευσης ναρκών – ΕΥ, όπου οκτώ σκυλιά διαθέτουν σύγχρονες εγκαταστάσεις διαβίωσης και διαφρόντισης αλλά και ειδικό στίβο εκπαίδευσης. Εκεί, ισχυροποιείται ο δεσμός ζωών και συνοδών ναρκαλιευτών, ώστε ως μία ομάδα να παρέχουν γρήγορη και αξιόπιστη έρευνα Ν/Π και Υ/Χ.
Έρευνα-
Εκκαθάριση στο χωριό Μαρίνα Φλώρινας από το ΤΕΝΞ. Η Ομάδα Ναρκοπεδίου
του ΤΕΝΞ κατόπιν εργασιών έρευνας-εκκαθάρισης με ημερομηνία έναρξης την 8
Μαΐου 2014, οι οποίες συνεχίζονται μέχρι και σήμερα, έχει εντοπίσει
2.875 βλήματα πυροβολικού 65χιλ. του Α” ΠΠ γαλλικής προέλευσης. (ΓΕΣ)
«Περισσότερος ιδρώτας στην εκπαίδευση, λιγότερος κίνδυνος στο πεδίο»…
Η δουλειά του ναρκαλιευτή είναι μοναχική. Το αντικείμενο του καθημερινά δεν είναι η διεκπεραίωση… Τον περιμένουν κατασκευάσματα έτοιμα να σκορπίσουν τη θλίψη και το θάνατο. Γι” αυτό πρέπει να ξέρει, να είναι εκεί με το σώμα, τη σκέψη, αλλά και τις γνώσεις του.
Η εκπαίδευση της Μονάδας αποσκοπεί να δώσει στο ναρκαλιευτή όλες τις διαστάσεις της αποστολής του: ψυχική δύναμη, σωματική ικανότητα, γνώση μέσων και υλικών και κυρίως τρόπους χειρισμού των ναρκών και εκρηκτικών μηχανισμών που θα συναντήσει στο έδαφος, σε συνδυασμό με τους κανόνες ασφαλείας που πρέπει να τηρεί.
Εργασίες του ΤΕΝΞ το δεύτερο δεκαήμερο του Αυγούστου 2014. (ΓΕΣ)
Μια Μονάδα, μια αποστολή με σπουδαίο κοινωνικό έργο…
Η διαδρομή στο έργο του ΤΕΝΞ συναντά παντού και πάντοτε την ελληνική κοινωνία. Κάθε κατηγορία πληθυσμού και οι Διοικητικές αρχές της περιφέρειας της χώρας μας παραλαμβάνουν μετά τον ναρκαλιευτή εκτάσεις για χρήση και εκμετάλλευση. Η πολυσχιδής δραστηριότητα της Μονάδας αναφέρεται σε πολλά επίπεδα, εντός και εκτός συνόρων. Η προσπάθεια γραπτής αποτύπωσης του έργου μοιάζει φτωχή μπροστά στο κοινωνικό όφελος. Είναι δύσκολο να περιγραφεί το μέγεθος της προσφοράς που ξεπερνά κατά πολύ το αντίστοιχο άλλων Μονάδων η Υπηρεσιών των Ε.Δ.
Απο τη δημιουργία της η Μονάδα είχε πάντοτε την αποκλειστική ευθύνη για την εκκαθάριση των ναρκοπεδίων και των ύποπτων χώρων σ” όλη την ελληνική επικράτεια. Πέραν αυτού όμως και μέχρι το 1986, με κατάλληλα εκπαιδευμένο προσωπικό, αντιμετώπιζε τις απειλές απο βομβιστικές επιθέσεις (κυβερνητικοί στόχοι κ.λπ.).
Περιβόλι Δομοκού – Καταστροφή Βλήματος ΠΒ HE 122,2 χιλιοστών σε μη οπλισμένη κατάσταση. (ΓΕΣ)
Στο διάβα των τελευταίων δεκαετιών αποναρκοθετήθηκαν ολα τα Ν/Π της Ελληνοβουλγαρικής μεθορίου ενώ συστηματικά πραγματοποιούνται επανέρευνες σε ύποπτους χώρους της περιοχής, ώστε αυτά να αποδοθούν οριστικά στην τοπική κοινωνία και οικονομία.
Επίσκεψη ΑΚΑΜ στη ΣΜΧ . (ΓΕΣ)
Σήμερα ή χώρα μας πιστή στα ανθρώπινα ιδεώδη και στον ανθρωπιστικό χαρακτήρα της ελληνικής παράδοσης συμμετέχει στην υλοποίηση της Συνθήκης της Οττάβα, η οποία προβλέπει την αφαίρεση και καταστροφή όλων των Κ/Π ναρκών. Το έργο δύσκολο δεδομένου ότι τα σύνορα στον Έβρο ποταμού περιέχουν πολλά ενεργά ναρκοπέδια, ενώ οι συμβατικές καταληκτικές ημερομηνίες της Συνθήκης αφήνουν περιθώριο μόνο 10 ε΄των στην χώρα μας για την ολοκλήρωση των υποχρεώσεων της. Εν τούτοις απο το Μάρτιο 2004, ημερομηνία έναρξης της Συνθήκης και σε διάστημα 32 μηνών το ΤΕΝΞ κατάφερε να αποναρκοθετήσει το 53% των ναρκοπεδίων, δημιουργώντας τις προϋποθέσεις ολοκλήρωσης αυτής της αποστολής πολύ νωρίτερα απο τη συμβατική υποχρέωση (2014).
Επίδειξη δυνατοτήτων απο το προσωπικό του ΤΕΝΞ. (ΓΕΣ)
Τον Αύγουστο του 2005, ειδική ομάδα του ΤΕΝΞ ανακάλυψε το «ΜΑΥΡΟ ΚΟΥΤΙ» του αεροπλάνου της εταιρείας «ΗΛΙΟΣ» στη θέση ΣΕΛΙ ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΟΥ ΑΤΤΚΗΣ. Οι πολύήμερες έρευνες των Ειδικών Δυνάμεων της Πυροσβεστικής Υπηρεσίας και της ΕΛ.ΑΣ. δεν είχνα αποτέλεσμα, ενώ αντίθετα τις δύο πρώτες ώρες εμπλοκής της Μονάδας μας αυτό ανευρέθη και παραδόθηκε στην Ανεξάρτητη Αρχή Διερεύνησης Αεροπορικών Ατυχημάτων, συμβάλλοντας αποφασιστικά στο έργο της.
Το Δεκέμβριο του 2006 πραγματοποιήθηκε άμεσα εκκαθάριση σε Δημοτικό σχολεία της Περαίας Θεσσαλονίκης όπου μικρά παιδιά ανακάλυψαν παίζοντας στο προαύλιο τους μια βόμβα του Β” Παγκοσμίου Πολέμου.
Όμως η δράση της Μονάδας δεν περιορίζεται μόνο στην Ελληνική Επικράτεια. Τμήματα του ΤΕΝΞ, με κατάλληλο εξοπλισμό έχουν συμμετάσχει σε όλες τις αποστολές του ΕΣ για Επιχειρήσεις Υποστήριξης Ειρήνης σε χώρες όπως η Αλβανία, το Κοσσοβο, η Σερβία, η Βοσνία και το Αφγανιστάν. Αποστολή πάντα η αυτοπροστασία των Ελληνικών τμημάτων αλλά και η προστασία των τοπικών πληθυσμών σ’ενα περιβάλλον ιδιαίτερα επικίνδυνο, λόγω των πολεμικών επιχειρήσεων που διαδραματίστηκαν στο πρόσφατο παρελθόν.
Εργασίες του ΤΕΝΞ το τελευταίο δεκαήμερο του Σεπτεμβρίου 2014. (ΓΕΣ)
Στην εποχή της πληροφορίας δε θα μπορούσε να μη λάβει ένα μεγάλο μέρος δημοσιότητας το τεράστιο έργο του ΤΕΝΞ. Ειδικότερα αυτή η δημοσιότητα ξεπέρασε τα σύνορα της χώρας μας, κάνοντας γνωστό το έργο της Μονάδας σε πολλές χώρες. Σημαντικά τηλεοπτικά κανάλια όπως το BBC, το Al Jazeera και το RAI2 πραγματοποίησαν σε χώρους εργασίας των Ομάδων Ναρκαλιείας εκτενή ρεπορτάζ. Επίσης ελληνικοί τηλεοπτικοί σταθμοί, κρατικοί και ιδιωτικοί κάλυψαν και μετέδωσαν επίκαιρα ρεπορτάζ που αφορούσαν τη δράση του ΤΕΝΞ. Ανάλογη δημοσιογραφική κάλυψη πραγματοποιήθηκε απο πλήθος ημερήσιων εφημερίδων πανελλήνιας και τοπικής κυκλοφορίας, ενω περιοδικά αφιέρωσαν ειδικά δημοσιεύματα στη δράση του.
Ίος – Καταστροφή βλήματος 100 χιλιοστών Ναυτικού, σε οπλισμένη κατάσταση. (ΓΕΣ)
Κλείνοντας ένα κεφάλαιο μιας μεγάλης ιστορίας…
Τέλος, επιβάλλεται η ειδική αναφορά στον ακούραστο ναρκαλιευτή που μέρα ή νύχτα εργάζεται κάτω απο οποιεσδήποτε κλιματολογικές συνθήκες εκτεθειμένος σε κάθε κίνδυνο που κρύβουν τα θαμμένα πυρομαχικά. Η πίστη του κάθε άνδρα της Μονάδος στα ανθρωπιστικά ιδεώδη της φυλής και της παράδοσης μας τον οδηγούν καθημερινά στο δύσκολο έργο του. Η προσήλωση στο καθήκον και η μνήμη των νεκρών και τραυματισθέντων συναδέλφων οπλίζουν με θέληση και ατσαλώνουν τη ψυχή του κάθε ναρκαλιευτή για την επίτευξη της αποστολής.
Τα ονοματεπώνυμα των πεσόντων κατά την εκτέλεση του καθήκοντος μέχρι σήμερα, είναι τα παρακάτω:
ΠΕΡΙΟΧΗ ΕΥΘΥΝΗΣ ΧΙΙ ΜΗΧΑΝΟΚΙΝΗΤΗΣ ΜΕΡΑΡΧΙΑΣ ΠΕΖΙΚΟΥ
ΕΜΘ ΕΠΙΛΟΧΙΑΣ (ΜΧ) ΕΥΑΓΓΕΛΟΣ ΞΕΝΑΚΗΣ
ΕΠΥ ΛΟΧΙΑΣ (ΜΧ) ΣΤΕΦΑΝΟΣ ΠΙΤΙΚΑΚΗΣ
ΣΤΡΑΤΙΩΤΗΣ (ΜΧ) ΑΝΤΩΝΙΟΣ ΗΛΙΟΠΟΥΛΟΣ
ΣΤΡΑΤΙΩΤΗΣ (ΜΧ) ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΛΑΒΙΔΑΣ
Ερπυστριοφόρο Μηχάνημα Εξουδετέρωσης Εκρηκτικών Μηχανισμών. (Φωτ: ΓΕΣ)
ΠΕΡΙΟΧΗ ΕΥΘΥΝΗΣ 50 ΜΗΧΑΝΟΚΙΝΗΤΗΣ ΤΑΞΙΑΡΧΙΑΣ ΠΕΖΙΚΟΥ
ΣΤΡΑΤΙΩΤΗΣ (ΜΧ) ΑΡΓΥΡΙΟΣ ΣΟΥΦΡΙΛΑΣ
Τμήμα του Μηχανικού, ειδικευμένου στην Εξουδετέρωση Εκρηκτικών Μηχανισμών και Μηχανημάτων. (Φωτ: ΓΕΣ)
ΠΕΡΙΟΧΗ ΕΥΘΥΝΗΣ ΧVΙ ΜΗΧΑΝΟΚΙΝΗΤΗΣ ΜΕΡΑΡΧΙΑΣ ΠΕΖΙΚΟΥ
ΕΠΥ ΛΟΧΙΑΣ (ΜΧ) ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΘΕΟΧΑΡΗΣ
ΣΤΡΑΤΙΩΤΗΣ (ΜΧ) ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΠΑΠΑΓΙΑΝΝΑΚΗΣ
ΣΤΡΑΤΙΩΤΗΣ (ΜΧ) ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΣΑΜΙΩΤΗΣ
ΣΤΡΑΤΙΩΤΗΣ (ΜΧ) ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΜΙΧΑΗΛΙΔΗΣ
ΜΟΝΙΜΟΣ ΥΠΑΛΛΗΛΟΣ ΣΤΑΥΡΟΣ ΔΟΙΝΟΥΔΗΣ
ΜΟΝΙΜΟΣ ΥΠΑΛΛΗΛΟΣ ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΦΟΥΚΟΣ
Δραστηριότητα Τμήματος του Μηχανικού, ειδικευμένου στην Εξουδετέρωση Εκρηκτικών Μηχανισμών και Μηχανημάτων. (Φωτ: ΓΕΣ)
ΥΠΟΛΟΙΠΗ ΕΛΛΑΔΑ
ΔΕΚΑΝΕΑΣ (ΜΧ) ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΚΙΚΑΚΗΣ
ΣΤΡΑΤΙΩΤΗΣ (ΜΧ) ΛΕΩΝΙΔΑΣ ΑΜΠΑΤΖΟΓΛΟΥ
ΣΤΡΑΤΙΩΤΗΣ (ΜΧ) ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΑΝΤΙΟΠΟΥΛΟΣ
ΣΤΡΑΤΙΩΤΗΣ (ΜΧ) ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΛΥΜΠΕΡΗΣ
ΣΤΡΑΤΙΩΤΗΣ (ΜΧ) ΣΠΥΡΙΔΩΝ ΒΟΓΙΑΡΗΣ
ΣΤΡΑΤΙΩΤΗΣ (ΜΧ) ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΛΑΓΙΟΣ
ΣΤΡΑΤΙΩΤΗΣ (ΜΧ) ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΤΖΟΥΝΟΣ
ΣΤΡΑΤΙΩΤΗΣ (ΜΧ) ΣΠΥΡΙΔΩΝ ΚΑΡΑΜΠΑΛΗΣ
ΣΤΡΑΤΙΩΤΗΣ (ΜΧ) ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΠΑΥΛΙΔΗΣ
ΜΟΝΙΜΟΣ ΥΠΑΛΛΗΛΟΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΓΕΡΟΥΚΗΣ
ΜΟΝΙΜΟΣ ΥΠΑΛΛΗΛΟΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΜΑΚΡΗΣ
ΜΟΝΙΜΟΣ ΥΠΑΛΛΗΛΟΣ ΙΩΑΝΝΗΣ ΦΙΛΙΠΠΑΣ
ΜΟΝΙΜΟΣ ΥΠΑΛΛΗΛΟΣ ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΛΑΠΠΑΣ
ΜΟΝΙΜΟΣ ΥΠΑΛΛΗΛΟΣ ΣΠΥΡΙΔΩΝ ΚΟΜΠΟΥΛΗΣ
ΜΟΝΙΜΟΣ ΥΠΑΛΛΗΛΟΣ ΣΤΑΥΡΟΣ ΤΖΙΜΑΣ
ΜΟΝΙΜΟΣ ΥΠΑΛΛΗΛΟΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΜΟΥΤΑΦΗΣ
ΜΟΝΙΜΟΣ ΥΠΑΛΛΗΛΟΣ ΔΙΟΝΥΣΙΟΣ ΓΕΩΡΓΑΚΟΠΟΥΛΟΣ
ΜΟΝΙΜΟΣ ΥΠΑΛΛΗΛΟΣ ΙΩΑΝΝΗΣ ΚΩΤΣΗΣ
ΜΟΝΙΜΟΣ ΥΠΑΛΛΗΛΟΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΠΛΕΓΚΑΣ
ΜΟΝΙΜΟΣ ΥΠΑΛΛΗΛΟΣ ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΝΙΝΟΣ
Πηγή: Τριμηνιαίο ενημερωτικό περιοδικό Στρατού Ξηράς: “ΣΤΡΑΤΟΣ & Ενημέρωση”
Γενικό Επιτελείο Στρατού/Διεύθυνση Μηχανικού
