21 Φεβρουαρίου 2012

Τι είν' η Χαλκίδα; (της Ελένης Σταματούκου)

n

«Νάν' σπασμένοι οι δρόμοι, νά φυσάει ο νότος κι εγώ καταμονάχος καί νά λέω: τί πόλη!»
(Απόσπασμα από τη «Χαλκίδα», του Γιάννη Σκαρίμπα, από τη συλλογή «Ουλαλούμ»).

Χαλκίδα μια πόλη σε μετάβαση, περιτριγυρισμένη από θάλασσα που τα νερά της αλλάζουν φορά κάθε 6 ώρες. Μια πόλη που με το ένα πόδι πατάει στη Στερεά και με το άλλο στην Εύβοια. Έτσι που είναι χωρισμένη στα δυο φαντάζει ακόμα πιο μπερδεμένη. Ίσως φταίει και η σιδερένια γέφυρα που συνέχεια ανοιγοκλείνει υπενθυμίζοντας της, τη διττή της φύση. Πόλη των ποιητών, των τρελών, του καφέ και του Σαββατοκύριακου, προάστιο της Αθήνας;

Μα τι είναι τελικά η Χαλκίδα;
…είναι μπαρ
image
Το Ευάν είναι ένα ιδιαίτερο και αλλόκοτο μπαρ, λίγο ρετρό λίγο κιτς λίγο απ’ όλα. Αγαπάει τους Beatles, τα Ιταλικά κόμικς του 60 και τον σκύλο του τον Κώστα. Γεννήθηκε τον Ιούνιο του 2001 από τις αδελφές Ευαγγελία και Άννα. Χατζηνούσκα. Εξόριστες τότε στην πόλη, (κατάγονται από τη Βόρεια Ελλάδα) και χωρίς δουλειά θέλησαν να κάνουν κάτι και απλά έφτιαξαν ένα μπαρ. Αν και μόλις 10 χρονών, το μικρό Ευάν πίνει και καπνίζει πολύ, χτυπιέται στα πατώματα μέχρι το πρωί ακούγοντας garage, alternative rock, proto punk και indie. Κάνει παρουσιάσεις βιβλίων, και διοργανώνει μικρές μουσικές και θεατρικές παραστάσεις.
Στέκι τρελών, ποιητών και απόκληρων, έχει ορκισμένους εχθρούς και πολύ πιστούς φίλους. Είναι ένας ξεχωριστός άνθρωπος, που τα πρωινά μεταμορφώνεται σε άνδρα, ενώ τα βράδια καταλήγει πάντα ως γυναίκα. Έχει κλείσει και έχει ανοίξει πολλές φορές. Άλλοτε επειδή δεν άντεξε να αγαπιέται τόσο και άλλοτε λόγω του ότι ήταν σκανδαλιάρικο και παραβίαζε τους κανόνες για τις ώρες κοινής ησυχίας. Παραδομένο στα πάθη του, αλλά συμφιλιωμένο με τον εαυτό του σκιαγραφεί τη νύχτα της πόλης.
ΕΥΑΝ, Καρύδα 2, τηλ.22210-21133

…είναι ποδήλατο
image
Και ξαφνικά μια άνοιξη η πόλη γέμισε ποδηλάτρες. Όλα ξεκίνησαν αυθόρμητα, ακριβώς πριν ένα χρόνο. Δυο φίλοι, κοντά στα 30, ο Κωνσταντίνος και ο Θοδωρής, ερχόμενοι από Αθήνα και Θεσσαλονίκη αντίστοιχα, επέστρεψαν στην πόλη που μεγάλωσαν. Μη αποδεχόμενοι αυτό που βρήκαν, αποφάσισαν να δημιουργήσουν την πόλη που θέλουν να ζήσουν. Και οι δυο λάτρεις τους ποδηλάτου, χωρίς πολύ σκέψη γέμισαν ένα βράδυ με αφίσες τους τοίχους της, καλώντας τους κατοίκους της να συμμετάσχουν στην πρώτη ποδηλατοπορεία.
Έτσι λοιπόν, από την άνοιξη μέχρι τα τέλη του φθινοπώρου κάθε Κυριακή, η παραλία γεμίζει με ποδήλατα και ήχους από κόρνες. «Το ποδήλατο είναι ένα αταξικό και ανθρώπινο μέσο. Στόχος της ομάδας μας είναι να ενδιαφερθεί ο κόσμος για το ποδήλατο, να κοινωνικοποιηθεί και να αισθανθεί τις πραγματικές του ανάγκες. Λειτουργούμε καλύτερα όλοι όταν οργανωνόμαστε σε ομάδες, παρά όταν καταναλώνουμε σα μονάδες» λέει ο Θοδωρής.

…είναι άνθρωποι
image
Ο κύριος Γιώργος έχει μπλε υγρά μάτια. Τον συναντάς είτε πάνω στο ποδήλατο του, είτε αργά το πρωί στο μπαρ του, που έχει μαζί με την ανιψιά του τη Δήμητρα. Θα σε κεράσει άφθονα τζιν τόνικ και θα μιλήσετε για ώρες για το ησυχαστήριο του τη Χιλιαδού, για την κόρη του Νεφέλη, για το φίλο του τον κ. Δημήτρη, για της αλητείες στην Αθήνα και για το Cupid Cute, ένα από τα πρώτα μπαρ της πόλης.
Ήταν τότε οι εποχές που ακόμα οι φίλοι μαζεύονταν και έκαναν όμορφα πράγματα. Ο καιρός πέρασε, το σπίτι που στεγαζόταν το Cupid Cute ξενοικιάστηκε και σειρά είχε η Αθήνα. Θα ήταν μάλλον τότε που ο κ. Γιώργος θα άκουγε Rolling Stones, θα κάπνιζε άφιλτρα τσιγάρα και θα πλήγωνε πολλές γυναίκες. Μποέμικη ζωή και μεγάλοι έρωτες.
Ο αστικός μύθος λέει ότι διαμόρφωσε τη νύχτα της πόλης, τώρα πια δραπέτευσε σε αυτήν. «Η Χαλκίδα έχει χάσει τη συνοχή της σαν κοινωνία. Ίσως η κρίση φέρει τους ανθρώπους πιο κοντά. Πραγματικά θέλω να ξαναδώ τους Χαλκιδαίους να μιλάνε και να κάνουνε παρέα» λέει ο κύριος Γιώργος.
Coffee Shop 7 Janetto’s, Ερμού 7 Χαλκίδα, 221073426

…είναι Σούπερ ήρωες
image
Στη Χαλκίδα ζει ένας σούπερ ήρωας. Η «Μυστική Ταυτότητα» είναι ένας καθημερινός νευρωτικός άνθρωπος, ολίγον τι ξεροκέφαλος, ιδεαλιστής, που κυνηγά να βρει την ευτυχία. Έχει βρεθεί σε μια πόλη, στην περιφέρεια του δυτικού κόσμου, που όλα τα γεγονότα λιμνάζουν σαν απόνερα. Φοράει μια στολή και μια μάσκα και περιφέρεται μέσα στην πόλη, προσπαθώντας να αισθανθεί χρήσιμος. Στις μικρές πόλεις όλοι γνωρίζονται μεταξύ τους, αυτός όμως έχει ανάγκη να ξεχωρίσει, να κάνει κάτι διαφορετικό, να σώσει την πόλη.
Δυστυχώς όμως στη Χαλκίδα δεν έχεις να κάνεις και πολλά σα σούπερ ήρωας. Εκείνος γκρινιάζει και μερικές φορές σκέφτεται να φύγει, αλλά είναι από τους χαρακτήρες που δε θα έφευγαν ποτέ από τον τόπο τους εξάλλου όπως υποστηρίζει «οι θαρραλέοι πάντα μένουν και προσπαθούν». Κανείς δε ξέρει ποιος πραγματικά είναι. Καμιά φορά, θα τον δεις να κυκλοφορεί μεταξύ Καναπίτσας, Σουβάλας και Παλιάς Γέφυρας.
Η «Μυστική Ταυτότητα» είναι μια σειρά κόμιξ που επιμελείται ο 32χρονος Χαλκιδαίος καλλιτέχνης Πέτρος Χριστούλιας, και εκδίδεται στο τοπικό free press «Αν».

...είναι φεστιβάλ
image
Κάθε Οκτώβρη, η Χαλκίδα για 5 μέρες γίνεται κινηματογραφική. Εδώ και 5 χρόνια διοργανώνεται στην πόλη το φεστιβάλ ελληνικού ντοκιμαντέρ, του πρώτου μάλιστα στην Ελλάδα. Μέσα σε αυτά τα χρόνια πάνω από 500 σκηνοθέτες πέρασαν από τη Χαλκίδα και άλλες τόσες ταινίες προβλήθηκαν. Την ιδέα για το φεστιβάλ είχε ο σκηνοθέτης κ. Σταύρος Ιωάννου και οι συνεργάτες του. «Θέλαμε να δημιουργήσουμε μια πλατφόρμα του ελληνικού ντοκιμαντέρ.
Το ντοκιμαντέρ επειδή έχει σαν πρώτη ύλη την πραγματικότητα, μπορείς να το κάνεις με λίγα χρήματα. Παρά την οικονομική ύφεση, οι δημιουργοί του ευτυχώς συνεχίζουν και εκφράζονται. Το θέμα βέβαια είναι και η αποδοχή του κόσμου. Οι Χαλκιδαίοι αν και αρχικά ήταν ένα αδοκίμαστο κοινό ανταποκρίθηκε δεόντως. Στόχος του φεστιβάλ είναι να συνεχίσει να υπάρχει. Πιστεύω ότι η νομαρχιακή αυτοδιοίκηση Εύβοιας θα συνεχίσει να ενισχύει οικονομικά το θεσμό» λέει ο κ. Ιωάννου.
www.docfest.gr

…είναι ένα γκαράζ
image
Σε ένα υγρό υπόγειο γκαράζ κάποιος ξέχασε για ώρες τα μικρόφωνα ανοικτά. Μηχανές και αυτοκίνητα πατάνε πάνω σε λάθος νότες και φωνάζουν δυνατά «πάμε από την αρχή». Ο Θεοδόσης Χριστοδούλου 26 χρονών και ο 27χρονος Δημήτρης Μούτουπας, μέλη της μπάντας Gomgoma, σχηματίζουν συγχορδίες πάνω σε ηλεκτρικές κιθάρες και σολάρουν στα ντραμς σε stone desert rock ρυθμούς. «Το υπόγειο υπάρχει 12 περίπου χρόνια.
Εμείς νοικιάζουμε το στούντιο μας τα τελευταία 5. Στη Χαλκίδα υπάρχουν μόνο δυο επαγγελματικά στούντιο παραγωγής. Εμείς επειδή δε μπορούσαμε κάθε φορά να πληρώνουμε 12 και 15 ευρώ την ώρα, για να κάνουμε πρόβα τα κομμάτια μας, βρήκαμε αυτόν το χώρο. Είναι και άλλες μπάντες που στεγάζονται εδώ. Μακάρι να υπήρχαν και άλλα τέτοια γκαράζ στην πόλη. Η πόλη αρχίζει σιγά σιγά και αποκτάει μουσικό χαρακτήρα, λίγο τη νυκτερινή της ζωή να φτιάξει και όλα θα πάνε καλύτερα» υποστηρίζουν οι Gomgoma.

…είναι ο Δημήτρης Μυταράς
image
«Η Χαλκίδα είναι η πατρίδα μου, ένα μέρος που δε μπορώ να αποχωριστώ. Είναι μια θάλασσα την οποία αγαπώ και με λυπεί που την καταστρέφουμε με την υπέρ αλίευση. Είναι η πόλη που προσπαθούμε να κάνουμε κάτι, που δε γίνεται πολύ εύκολα. Είναι εμείς, εγώ ο ίδιος. Έχω ζήσει εδώ από μικρό παιδί. Είναι σαν το σπίτι μου. Τι μπορεί να πει κανείς για το σπίτι του; Έχω γράψει ποιήματα, έχω ζωγραφίσει πίνακες που δηλώνουν την καταγωγή μου. Δεν το έκανα επίτηδες ξέρετε. Την κατοικώ μονίμως είτε είμαι εδώ, είτε είμαι κάπου αλλού. Αισθάνομαι ασφαλής εδώ. Ο σύγχρονος τρόπος ζωής σπρώχνει προς τα άκρα. Η Χαλκίδα είναι μια άκρη και εγώ θέλω να έρθω να μείνω εδώ μόνιμα κάποτε. Είναι κοντά στην Αθήνα, αλλά αυτό δεν το έχει εκμεταλλευτεί σωστά. Μια πόλη ξεχωρίζει όταν αξιοποιεί τις ιδιαιτερότητες της.

Έχω προτείνει κατά καιρούς να γίνουν διάφορα πράγματα, δε νομίζω όμως ότι η δημιουργία συντελείται με δημοσιοϋπαλληλικούς κανόνες. Χρειάζονται κυρίως άνθρωποι που ξέρουν να θυσιάζονται. Πρέπει να είναι κανείς και λίγο φιλόδοξος για να προχωρήσει μπροστά. Εμένα δε με ενδιαφέρει η υστεροφημία. Ο άνθρωπος συμμαζεύεται στον εαυτό του όσο μεγαλώνει και βρίσκει ωραία πράγματα στην απλότητα. Δεν είμαι και τίποτα σπουδαίο. Ήμουν ένας άνθρωπος που κάτω από την πίεση των καταστάσεων έκανε πολλά και διάφορα, αυτό δε νομίζω ότι είναι κάτι. Πιστεύω ότι το έργο που κάνει η γυναίκα μου είναι πιο σημαντικό. Για το μέλλον είμαι φύση αισιόδοξος, βλέπω το ποτήρι πάντα μισογεμάτο και προς τα επάνω. Ξέρετε στις δύσκολες στιγμές ο καθένας μπορεί να κάνει τα πάντα.

Θυμάμαι όταν ήμουν φοιτητής στο Παρίσι, μόλις είχα παντρευτεί και δε μας έφταναν τα λεφτά. Για να επιζήσω λοιπόν, έκανα όλες τις δουλειές, κόλλαγα αφίσες και έβαφα σπίτια. Έχω βάψει σπίτια που αν τα έκανα πίνακες θα κέρδιζα πολλά λεφτά. Στην Ελλάδα μας λείπει ο πολιτισμός και δε μιλάω για τις τέχνες, εννοώ τις συνειδήσεις των ανθρώπων. Ο πολιτισμός κάνει τη διαφορά. Εγώ είμαι πρόθυμος για το οτιδήποτε. Μόνο να μην αργήσετε πολύ…».

…είναι γεμάτη Αν
image
Το Αν είναι δωρεάν και είναι ένα από το πρώτα free press της Χαλκίδας. Πρώτη φορά κυκλοφόρησε το Σεπτέμβρη του 2008. Μοιάζει με εφημερίδα, αλλά είναι περιοδικό. Μυρίζει γιασεμί, έχει γεύση κυδώνι γλυκό και σου διηγείται ιστορίες επιστημονικής φαντασίας. Τυπώνεται σε ένα παλιό πατητήρι έξω από τη Χαλκίδα. Θα το δεις να κυκλοφορεί μια φορά το μήνα σε διάφορα μπαρ, κομμωτήρια, καφέ, καταστήματα που πουλάνε λαμπτήρες, αλλά και σε επιλεγμένα σημεία της Αθήνας.
Πάντα αγωνιά αν θα βγει, αν θα διαβαστεί, αν θα αγαπηθεί. Ο Αντώνης Παναγιωτόπουλος Πιπεριάν, η Νατάσσα Σέρβου και ο Στάθης Καραστάθης είναι η Αγία Τριάς του περιοδικού. «Στην αρχή όταν πρωτοβγήκε το Αν, αντιμετωπίσαμε πρόβλημα. Όλοι μας ρωτούσαν πόσο έκανε. Το αναγνωστικό κοινό της Χαλκίδας δεν είναι εκπαιδευμένο ακόμα στα free press. Αυτοί που μας διαβάζουν, είναι κυρίως αυτοί που έχουν έντονους δεσμούς με την Αθήνα.
Σιγά σιγά όμως θα μάθουν να μας αναζητούν» λέει ο Αντώνης. «Θέλαμε να κάνουμε κάτι διαφορετικό, γι’ αυτό δημιουργήσαμε το Αν, ένα περιοδικό για τη Χαλκίδα, γραμμένο από τους ανθρώπους της» συμπληρώνει η Νατάσσα. «Αυτό που θέλουμε, είναι να συνεχίσουμε να υπάρχουμε» συμπληρώνει ο Στάθης.

…είναι ο άνθρωπος Γιάννης Σκαρίμπας
image
Η εγγονή του ποιητή, Ελένη Σκαρίμπα μιλάει για τον παππού της. «Ο παππούς μου ήταν κοντός (γελάει), με έντονες ιδιορρυθμίες και έντονα πάθη. Περίεργος άνθρωπος, εκρηκτικός και συνάμα πολύ τρυφερός. Δε θα μπορούσε να ήταν και αλλιώς. Είχε μέσα στο μυαλό τέτοιες αναζητήσεις που έβγαινε από το όρια του φυσιολογικού. Ακολουθούσε άλλα μονοπάτια, από αυτά που συνήθως περπατούν οι κανονικοί άνθρωποι. Στη Χαλκίδα βρέθηκε τυχαία και την αγάπησε παράφορα.

Μια τρελόπολη είναι και αυτή, σήκωνε την ιδιορρυθμία του, γι’ αυτό άλλωστε και δεν έφυγε ποτέ μακριά της. Θυμάμαι όταν ήμουν παιδί με πήγαινε στην αγαπημένη του παραλία και με κέρναγε υποβρύχιο, ενώ τις γιορτές μου αγόραζε κούκλες από τον Μπαφέρο (παλιό κατάστημα). Ξέρεις, όταν είσαι παιδί δε δίνεις μεγάλη σημασία στη σχέση σου με τον παππού σου. Πήρα πολύ αγάπη από τον Σκαρίμπα. Τον έχω συγχωρέσει για πολλά που έχει κάνει. Δεν έχω να θυμηθώ τίποτα άσχημο για αυτόν. Για εμένα ο Σκαρίμπας είναι απλά ο παππούς μου και όχι ο ποιητής και ο συγγραφέας σας»...

image
Ελένη Σταματούκου
Γεννήθηκε στο Χολαργό και μεγάλωσε στη Χαλκίδα. Σπούδασε μπακάλικες-βαλκανικές σπουδές στη Φλώρινα και ανατομία ενός εγκλήματος-κοινωνική ανθρωπολογία στο Brighton. Έζησε, έγραψε, χόρεψε, ξενύχτησε και ονειρεύτηκε στην Κων/πόλη, αλλά τελικά την κέρδισε η Αθήνα. Όταν ήταν μικρή, ήθελε να γίνει η κεντρική πρωταγωνίστρια στην τουρκική σαπουνόπερα Aşk-ı Memnu (Πειρασμός), αλλά τελικά κατέληξε να συνεργάζεται με την εφημερίδα Κέρδος και να γράφει για τα ανεκπλήρωτα όνειρα της στο μπλογκ της.