25 Νοεμβρίου 2024

Νέος Ρωσσικός υπερηχητικός βαλλιστικός πύραυλος;

Δοκιμή Αμερικανικού συστήματος PEACEKEEPER

Μετά το χτύπημα της πόλης DNIPRO από ρωσικό πύραυλο τη νύχτα 21/22 Νοε 2024 για τον οποίο οι ΗΠΑ δήλωσαν ότι ήταν πειραματικό όπλο (όχι σε παραγωγή δηλαδή), πρόχειρη έρευνα σε δυτικές πηγές, δείχνει ότι  επρόκειτο για βαλλιστικό πύραυλο μέσου βεληνεκούς (IRBM=Intermediate-Range Ballistic Missile) εναντίον συγκεκριμένων στόχων στην Ουκρανία, σε απόσταση 1500χλμ.

Οι ΗΠΑ πρέπει λογικά (σύμφωνα με την START - Strategic Arms Reduction Treaty/ Ομπάμα-Πούτιν /2009) να είχαν ειδοποιηθεί από τους Ρώσσους για την εκτόξευση Διηπειρωτικού πυραύλου, προς αποφυγή «παρεξηγήσεων». Αν δεν υπήρχε προειδοποίηση, ίσως ο κόσμος να ήταν αλλιώς σήμερα. Το άλλο ενδεχόμενο, είναι ότι απλά δεν επρόκειτο για διηπειρωτικό πύραυλο.
ΠΡΟΣΘΗΚΗ ΤΗΣ 24 Νοε 2024:
Η επακριβής δήλωση της Αναπληρωτού Εκπροσώπου Τύπου του Πενταγώνου (ΗΠΑ) ήταν: "Μπορώ να επιβεβαιώσω ότι η Ρωσσία εξετόξευσε ένα πειραματικό βαλλιστικό πύραυλο μέσου βεληνεκούς. Αυτός ο  IRBM ήταν βασισμένος στο Ρωσσικό μοντέλο ICBM, to RS-26 Rubezh".
Επίσης δήλωσε ότι η Αμερικανική κυβέρνηση είχε ενημερωθεί από τη Ρωσσία έγκαιρα για την εκτόξευση, "through Nuclear Risk Reduction channels".


Η Ρωσία στόχευσε νοτιοδυτικά του Dnipro, το Youzhmash, το εργοστάσιο όπου παράγεται στρατιωτικός και πολιτικός αεροδιαστημικός εξοπλισμό
ς από την Ουκρανία. Αυτό το συγκρότημα, μαζί με το γειτονικό γραφείο σχεδιασμού (Yozhnoye) ήταν το κέντρο ανάπτυξης των αεροδιαστημικών τεχνολογιών της ΕΣΣΔ. 

Αυτό το χτύπημα είναι η απάντηση της Ρωσίας στην απόφαση των ΗΠΑ, του Ηνωμένου Βασιλείου και της Γαλλίας να άρουν τους περιορισμούς στη χρήση των ATACMS, Storm Shadow/ SCAPL-EG σε ρωσικό έδαφος και στην απόφαση της Ουκρανίας να τα χρησιμοποιήσει για αυτόν ακριβώς τον σκοπό.

Ο Πούτιν λέει ότι χρησιμοποίησε ένα νέο πύραυλο που ονομάζεται Oreshnik και που «είναι αδύνατο να αναχαιτιστεί και να καταρριφθεί από τα δυτικά αμυντικά συστήματα». Είπε επίσης ότι απαίτησε ο νέος πύραυλος να μπει σε μαζική παραγωγή (άρα δεν είναι τώρα σε παραγωγή), προειδοποιώντας ότι από εδώ και στο εξής θα  χρησιμοποιείται στην Ουκρανία.

Σύμφωνα με τον Fabian Hoffmann, αμυντικό εμπειρογνώμονα, πρόκειται για μια παραλλαγή του βαλλιστικού πυραύλου μέσου βεληνεκούς (IRBM) που δεν πρέπει να συγχέεται με τον διηπειρωτικό βαλλιστικό πύραυλο, (ICBM) και  στην επίθεση χρησιμοποιήθηκε ο γνωστός πύραυλος RS-26 Rubezh.

Το RS-26 Rubezh είναι ένα IRBM βάρους 40-50 τ. με εμβέλεια έως και 5500 km. Αναπτύχθηκε τη δεκαετία του 2000 από τη Ρωσία ως απάντηση στα αμερικανικά συστήματα THAAD και Aegis, ειδικά μετά την αποκάλυψη των αμερικανικών σχεδίων για ανάπτυξη τέτοιων συστημάτων στην Ανατολική Ευρώπη (Ρουμανία, Deveselu). Το RS-26 Rubezh είναι ένα πραγματικά τρομακτικό σύστημα από τεχνικής άποψης, ικανό να μεταφέρει πολλαπλές κεφαλές MIRV (Multiple Independently targetable Reentry Vehicle/Πολλαπλές Κεφαλές Ανεξάρτητης Στόχευσης), περιλαμβανομένης της κεφαλής Avangard.

Κάποιοι (Ilya Kramnik στην Izvestiya) λένε ότι πρόκειται για νέα γενιά ρωσικών πυραύλων στο υψηλότερο όριο επιδόσεων των IRBM, ενώ άλλοι (Dmitry Kornev στην ίδια εφημερίδα) ότι το Oreshnik είναι απλά μια βελτιωμένη έκδοση του Iskader που ήδη χρησιμοποιείται ευρέως στην Ουκρανία, με βελτιωμένο κινητήρα.
Την περασμένη άνοιξη δοκιμάσθηκε ένας τέτοιος κινητήρας στο
Kapustin Yar στη νότια Ρωσσία. Από την ίδια ακριβώς περιοχή εκτοξεύθηκε ο υπόψη πύραυλος, ο οποίος θα μπορούσε επίσης να είναι μια σμίκρυνση του ICBM συστήματος Yars-M.

Οι Ουκρανοί λένε ότι πρόκειται για νέου τύπου ICBM, το Kedr (Κέδρος) και ότι η περιοχή εκτόξευσης ήδη βομβαρδίσθηκε από αυτούς (τους Ουκρανούς) την επομένη της εκτόξευσης.

Το σύστημα αντιμετωπίζεται αποτελεσματικά στη φάση «ανόδου» δηλαδή πριν το διαχωρισμό των κεφαλών, αφού μετά το διαχωρισμό, οι απειλές πολλαπλασιάζονται. 

Οι ονομαστικές δυνατότητες της κύριας κεφαλής (Avangard, βάρους 2 τ.) επιτρέπουν στον Πούτιν να λέει ότι «είναι αδύνατο να αναχαιτιστεί», επειδή πράγματι είναι πολύ δύσκολο έως σχεδόν αδύνατο να αναχαιτιστεί εάν ισχύουν όσα είναι γνωστά για αυτή την κεφαλή, δηλαδή:
- Είναι υπερηχητική, άνω των 10
mach (μέχρι και 27 mach διαδίδεται). 10 mach είναι 12.250 χαω.
- Ίπταται σε μεταβλητή τροχιά (μπορεί να αλλάξει το ύψος και να κάνει ελιγμούς αποφυγής αριστερά-δεξιά, με προεπιλογές που ενεργοποιούνται από τους αισθητήρες του).
- Το σύστημα που χρησιμοποιήθηκε έφερε 6 κεφαλές, με 6 υποπυρομαχικά κάθε μία.
- Ο διαχωρισμός των κεφαλών γίνεται στην ενδιάμεση φάση, σε χαμηλά διαστημικά υψόμετρα (περίπου εκεί που βρίσκεται σε τροχιά ο ISS – δηλαδή στα 400 χλμ.), άρα είναι σχεδόν αδύνατο να εντοπισθεί από ραντάρ και αισθητήρες εδάφους.
- Είναι αυτόνομη κεφαλή και δεν χρειάζεται γεωγραφική καθοδήγηση πχ. GPS (Αμερικανικό), GLONASS (Ρωσσικό) ή
Galileo (Ευρωπαϊκό), άρα πολύ δύσκολο να παρεμβληθεί με γνωστά μέσα Ηλεκτρονικού Πολέμου.  

Τέτοιες τεχνικές λεπτομέρειες κάνουν αυτά τα βλήματα επικίνδυνα για περιοχές που καλύπτονται μόνο από τα συνηθισμένα αντιπυραυλικά συστήματα όπως Aegis Ashore, THAAD, BMD και Patriot PAC-3. Θεωρητικά, η Avangard μπορεί να διαπεράσει όλα αυτά τα συστήματα και να χτυπήσει τους στόχους της.

Σύμφωνα με τις δυτικές πηγές φαίνεται ότι ο πύραυλος Oreshnik δεν υπάρχει στην πραγματικότητα, δηλαδή είναι concept και δεν έχουν παραχθεί πάνω από 2 τέτοιοι πύραυλοι, που ναι, μπορούν να φέρουν και πυρηνικές κεφαλές. Ο πύραυλος RS-26 Rubezh είναι στα ίδια χνάρια, αφού η ανάπτυξή του σταμάτησε το 2015 λόγω έλλειψης κεφαλαίων και δεν υπάρχουν πληροφορίες ότι παράγεται αυτή τη στιγμή.

Απ’ όσα κυκλοφορούν, ένας τέτοιος βαλλιστικός πύραυλος δεν μπορεί να παραχθεί σε λιγότερο από 6 μήνες, και αφού έχουν γίνει όλες οι δοκιμές. Το κόστος είναι μάλλον αδιάφορο για τη Ρωσία, αφού βρίσκεται σε πόλεμο και μπορεί να επενδύσει πολλά για να ολοκληρώσει την ανάπτυξη τέτοιων όπλων.

Το τρωτό σημείο του συστήματος, είναι τα κέντρα σχεδίασης, ανάπτυξης, παραγωγής και συναρμολόγησής τους. Ενώ οι κεφαλές Avangard , σύμφωνα με ανοικτές πηγές, είναι σχεδόν αδύνατο να αναχαιτιστούν, οι πύραυλοι όμως μπορούν να καταστραφούν από την «κούνια» τους εάν αυτά τα κέντρα (όχι πολλά) χτυπηθούν από την Ουκρανία, που έχει δείξει ότι έχει εξαιρετικές δυνατότητες πληροφοριών και κρούσης πολύ μεγάλης εμβέλειας (Ουκρανικά drones έχουν χτυπήσει κατ’ επανάληψη μέχρι 1500 χλμ εντός ρωσικού εδάφους).

Το πιο σημαντικό είναι ότι παρ’ όλες τις απειλές τα τελευταία δυόμισι χρόνια για χρήση πυρηνικών όπλων «αν η τελευταία κόκκινη γραμμή ξεπεραστεί», αυτό δεν συνέβη ποτέ. Ο Πούτιν υποτίθεται ότι είναι αυτό που στη θεωρία παιγνίων ονομάζεται «ορθολογικός παίκτης». Η ρητορική του εξυπηρετεί τη μεγιστοποίηση των κερδών του στην Ουκρανία, με βάση το φόβο που ευελπιστεί να προκαλέσει στη Δύση ώστε να μη δοθούν στην Ουκρανία έγκαιρα και αρκετά όπλα για να αμυνθεί.

Η 22/11/2024 καταγράφεται στην ιστορία ως η μέρα που για πρώτη φορά μια κατοικημένη πόλη δέχτηκε επίθεση με βαλλιστικό πύραυλο μέσου βεληνεκούς με δυνατότητα να φέρει πολλαπλές πυρηνικές κεφαλές.

Για την Ελλάδα, εκτός από την (απίθανη) περίπτωση της στοχοποίησής της ως ΝΑΤΟϊκής χώρας σε περίπτωση συμμαχικής ευθείας εμπλοκής με τη Ρωσσία (κατά το άρθρο 5 του Βορειοατλαντικού Συμφώνου) πιθανές νέες επιπτώσεις θα μπορούσαν να είναι η συνέχιση της ενεργειακής κρίσης και οι καθυστερήσεις στην υλοποίηση εξοπλιστικών προγραμμάτων  λόγω αλλαγής αναγκών των προτεραιοτήτων των προμηθευτών, υπέρ των αναγκών σε άλλα μέτωπα.