Το βιβλίο που συνυπογράφουν
η Ελένη Βαρβιτσιώτη και η Βικτώρια Δενδρινού αποκαλύπτει το παρασκήνιο
του μυστικού σχεδίου που κατέστρωνε η ΕΕ για να διαχειριστεί την έξοδο
της Ελλάδας από τη ζώνη του ευρώ. Τίτλος του "Η Τελευταία Μπλόφα" και
περιεχόμενό του το διαβόητο Σχέδιο Β’, δηλαδή η διαχείριση του Grexit.
Η αρχή της ιστορίας μάς μεταφέρει πίσω
στο 2012 όταν η Ελλάδα βρισκόταν στα πρόθυρα της χρεοκοπίας και μια
μικρή ομάδα αξιωματούχων της ΕΕ και του ΔΝΤ εξέταζαν μέχρι τελευταίας
λεπτομέρειας τον τρόπο που η χώρα θα μπορούσε να βγει από τη νομισματική
ένωση. Καθώς το ζήτημα ήταν ιδιαίτερα "λεπτό", για να μην υπάρξει
κάποια διαρροή που θα προκαλούσε πανικό, το σχέδιο "καμουφλαρίστηκε".
Του δόθηκε το κωδικό όνομα "Ένταξη της Κροατίας στην ΕΕ". Και αυτό γιατί
το 2012 η Κροατία δεν είχε ενταχτεί στην Ένωση, οπότε δεν θα υπήρχε ο
κίνδυνος το σχέδιο να τραβήξει την προσοχή. Με αυτόν τον κωδικό
γινόντουσαν οι συναντήσεις της ομάδας των αξιωματούχων, ενώ τα κόκκινα
ντοσιέ που έφεραν μαζί τους έφεραν την ετικέτα "Ένταξη Κροατίας".
Τελικά, τη δεδομένη χρονική στιγμή, το Grexit αποφεύχθηκε και τα ντοσιέ
κλειδώθηκαν στα γραφεία αυτής της μικρής ομάδας αξιωματούχων.
Αλλά μετά ήρθαν ο Τσίπρας και ο Βαρουφάκης
Πέρασαν τρία χρόνια. Στις εκλογές του
Ιανουαρίου του 2015 η Ελλάδα είχε επιλέξει τον ΣΥΡΙΖΑ και τον Αλέξη
Τσίπρα, με την αντιμνημονιακή ρητορική του. Όπως αναφέρει το βιβλίο,
στις 12 Φεβρουαρίου εκείνης της χρονιάς, δηλαδή την επομένη εκείνου του
αλήστου μνήμης Eurogroup, στο οποίο συμμετείχε ο τότε ΥΠΟΙΚ Γιάνης Βαρουφάκης,
ο εφιάλτης του Grexit επανάκαμψε δυναμικά. Εκείνη την ημέρα ο τότε
επικεφαλής του EWG, Τόμας Βίζερ, ήταν ο πρώτος που ανέσυρε από το
συρτάρι του το κόκκινο ντοσιέ…
Επιχείρηση "Αλβανία"
Όμως πλέον η "Κροατία" είχε ένα
πρόβλημα. Η χώρα είχε γίνει μέλος της ΕΕ, οπότε έπρεπε να βρεθεί νέα
κωδική ονομασία. Τελικά η επιχείρηση ονομάστηκε "Αλβανία: ανάλυση και
σχέδιο έκτακτης ανάγκης, ενδεχόμενης χρεοκοπίας 2015". Παρά την
περιπλοκότητα του σχεδίου, που εξέταζε όλα τα πιθανά τεχνικά και νομικά
ζητήματα που προέκυπταν από ένα πιθανό Grexit, το σχέδιο είχε υλοποιηθεί
σε μεγάλο βαθμό εντός 60 ημερών. Στην πρώτη σελίδα του σχεδίου, το
οποίο είχε την ένδειξη "Αυστηρά Προσωπικό", με bold γράμματα ανέφερε:
"Οι συνέπειες ενός τέτοιου σεναρίου είναι ακραίες και μπορούν να βάλουν
την Ελλάδα σε ένα ταχύ μονοπάτι προς την έξοδο από την Ευρωζώνη και
πιθανώς από την Ευρωπαϊκή Ένωση. Κάθε απαραίτητη δράση πρέπει να ληφθεί
για να αποφευχθεί αυτό το σενάριο και να μην ενεργοποιηθεί το πλάνο
έκτακτης ανάγκης".
Όπως αποκαλύπτει το βιβλίο, η ομάδα των
αξιωματούχων συναντήθηκε συνολικά μόνο τρεις φορές: Μια φορά στην έδρα
της ΕΚΤ στη Φρανκφούρτη τον Μάρτιο και δύο στο κτίριο "Καρλομάγνος" στις
Βρυξέλλες, τον Απρίλιο και τον Ιούνιο όταν το ελληνικό "δράμα" έφτανε
στην κορύφωσή του.
Για να τηρηθεί απόλυτη μυστικότητα και
να εξαλειφθούν τα ηλεκτρονικά ίχνη, σε αυτές τις συναντήσεις οι
αξιωματούχοι αντήλλασσαν τα έγραφά τους αποκλειστικά σε χαρτί.
"Αν διαφωνήσουμε, όλα τελείωσαν"
Το
βιβλίο αναφέρεται αναλυτικά στη συνάντηση της Άνγκελα Μέρκελ με τον
Φρανσουά Ολάντ τη Δευτέρα 6 Ιουλίου 2015, αμέσως μετά το ελληνικό
δημοψήφισμα, στο Παρίσι.
"Τα πάντα εξαρτώνται πλέον από εμάς",
είπε ο Ολάντ στη Μέρκελ. "Προτείνω να συζητήσουμε και στο τέλος ό,τι κι
αν βγει να συμφωνήσουμε". Και για τους δυο τους, το να βρίσκονται στο
ίδιο μήκος κύματος σε κάτι τόσο κρίσιμο ήταν υψίστης σημασίας. "Αν
διαφωνήσουμε, όλα τελείωσαν".
Σύμφωνα με το βιβλίο, η Άνγκελα Μέρκελ συμφώνησε. "Έχω δύο επιλογές. Είμαι εντάξει και με τις δύο: Η Ελλάδα μένει ή η Ελλάδα φεύγει. Αλλά δεν είμαι διατεθειμένη να το κάνω χωρίς τη δική σου σύμφωνη γνώμη". "Και για μένα το ίδιο ισχύει", απάντησε ο Ολάντ. "Ας δούμε τι σημαίνει καθεμία από αυτές τις επιλογές".
Επί μία σχεδόν ώρα, οι δύο ηγέτες εξέταζαν το καθένα από αυτά τα ενδεχόμενα από διάφορες βασικές οπτικές γωνίες. Πρώτα εξέτασαν τις οικονομικές συνέπειες. Ήταν σαφές ότι το κόστος ενός Grexit θα ήταν μεγάλο και απρόβλεπτο, αλλά η Μέρκελ ήξερε τους αριθμούς και δεν αρκούσαν για να της αλλάξουν γνώμη. Κανένα επιχείρημα από μόνο του δεν θα ήταν αρκετό για να την πείσει, αλλά το σύνολο των συνεπειών σε διάφορους τομείς θα μπορούσε να γείρει την πλάστιγγα προς τη μία ή την άλλη πλευρά.
Μετά από σαράντα πέντε λεπτά, κατά τα οποία το μόνο που ακουγόταν στην αίθουσα ήταν ο έντονος διάλογος μεταξύ των δύο ηγετών και η φωνή των διερμηνέων τους, η Μέρκελ αποφάσισε ότι είχε αρκετές πληροφορίες για να καταλήξει σε μια επιλογή. Προς ανακούφιση του Ολάντ, ήταν η παραμονή της Ελλάδας στο ευρώ.
Σύμφωνα με το βιβλίο, η Άνγκελα Μέρκελ συμφώνησε. "Έχω δύο επιλογές. Είμαι εντάξει και με τις δύο: Η Ελλάδα μένει ή η Ελλάδα φεύγει. Αλλά δεν είμαι διατεθειμένη να το κάνω χωρίς τη δική σου σύμφωνη γνώμη". "Και για μένα το ίδιο ισχύει", απάντησε ο Ολάντ. "Ας δούμε τι σημαίνει καθεμία από αυτές τις επιλογές".
Επί μία σχεδόν ώρα, οι δύο ηγέτες εξέταζαν το καθένα από αυτά τα ενδεχόμενα από διάφορες βασικές οπτικές γωνίες. Πρώτα εξέτασαν τις οικονομικές συνέπειες. Ήταν σαφές ότι το κόστος ενός Grexit θα ήταν μεγάλο και απρόβλεπτο, αλλά η Μέρκελ ήξερε τους αριθμούς και δεν αρκούσαν για να της αλλάξουν γνώμη. Κανένα επιχείρημα από μόνο του δεν θα ήταν αρκετό για να την πείσει, αλλά το σύνολο των συνεπειών σε διάφορους τομείς θα μπορούσε να γείρει την πλάστιγγα προς τη μία ή την άλλη πλευρά.
Μετά από σαράντα πέντε λεπτά, κατά τα οποία το μόνο που ακουγόταν στην αίθουσα ήταν ο έντονος διάλογος μεταξύ των δύο ηγετών και η φωνή των διερμηνέων τους, η Μέρκελ αποφάσισε ότι είχε αρκετές πληροφορίες για να καταλήξει σε μια επιλογή. Προς ανακούφιση του Ολάντ, ήταν η παραμονή της Ελλάδας στο ευρώ.
Με πληροφορίες από skai.gr, Καθημερινή
