Στις 19 Νοεμβρίου 1987, η Γερουσία των ΗΠΑ τροποποίησε το Νόμο περί Εξωτερικής Βοήθειας του 1961 και δήλωσε ότι «τα αμυντικά μέσα προέλευσης ΗΠΑ δεν επιτρέπεται να μεταφερθούν ή να χρησιμοποιηθούν στην Κύπρο από την Τουρκία ή την Ελλάδα». Αυτό ήταν επακόλουθο της Ελληνοτουρκικής κρίσης που προηγήθηκε λίγους μήνες. Ήταν μια δικλείδα ασφαλείας και μια προειδοποίηση των ΗΠΑ ότι δεν εγκρίνουν την δια των όπλων λύση του Κυπριακού.
Στις 17 Δεκεμβρίου 2019 το Κογκρέσο των ΗΠΑ ψήφισε την άρση του εμπάργκο για "μη θανατηφόρα υλικά και μέσα". Η απόφαση ξεσήκωσε (αποτελεσματικά) το τουρκικό λόμπυ της Ουάσιγκτον και εν τέλει, με κυβέρνηση Τραμπ (ενδοτική στις πιέσεις του Ερντογάν όπως αποκαλύπτει τώρα ο Geoffrey Berman) εκτός από κάποια αλεξίσφαιρα γιλέκα, οι Εθνοφρουρά της Δημοκρατίας της Κύπρου, ουδενός υλικού επωφελήθηκε. Όμως η αρχή έγινε. Διεργασίες και ζυμώσεις με τη συμμετοχή όλων των περιφερειακών παικτών άρχισαν να λαμβάνουν χώρα.
Στις 17 Σεπτεμβρίου 2022 ο ΥΠΕΞ των ΗΠΑ κ. Μπλίνκεν δήλωσε ότι οι ΗΠΑ αίρουν πλήρως το εμπάργκο για το έτος 2023, αφού εξέλιπαν οι λόγοι επιβολής του.
Αυτό ήταν το "ιστορικό ημερολόγιο" των διαδοχικών γεγονότων του θέματος.
Οι παράγοντες και οι σκοποί που οδήγησαν στα παραπάνω γεγονότα, είναι πολλοί και φυσικά όχι δημοσίως γνωστοί στις λεπτομέρειές τους.
Αρχικά, το 1987, οι Γερουσιαστές πίστευαν στην επανεκκίνηση της διπλωματίας, με αποκλεισμό της στρατιωτικής λύσης. 'Ομως οι Τούρκοι, συνεχίζοντας να παίρνουν στρατιωτική βοήθεια από τους Αμερικανούς και έχοντας εξασφαλίσει ταυτόχρονα την εξαίρεση από την CFE στη Ζώνη της Μερσίνας, βρήκαν την ευκαιρία να μεταφέρουν στις Κατοχικές δυνάμεις στην Κύπρο, οπλικά συστήματα δικής τους κατασκευής, εφοδιαζόμενοι οι ίδιοι με τα νέα αμερικανικά.
Οι λόγοι που έκαναν αδήριτη την ανάγκη να αρθεί το εμπάργκο, είναι οι εξής:
Πρώτον: Υπό την προεδρία του Ερντογάν, η Τουρκία έγινε περισσότερο επιθετική και επεκτατική. Επιχειρεί στη Συρία, το Ιράκ και τη Λιβύη, πραγματοποιεί εθνοκαθάρσεις, εμπλέκεται στον πόλεμο του Ναγκόρνο-Καραμπάχ, διεκδικεί τμήματα της Βουλγαρίας και Ελληνικά Νησιά, εμπλέκεται στις εσωτερικές υποθέσεις γειτονικών κρατών, αποκηρύσσει τη Συνθήκη της Λωζάνης και τους διεθνείς κανόνες και ο Ερντογάν δηλώνει: «...η Τουρκία είναι παντού για εμάς».
Όλοι κατανοούν ότι οι απειλές του Ερντογάν είναι πραγματικές και έτσι κανείς δεν θα την πάθει όπως πριν 30 χρόνια με τον Σαντάμ Χουσεΐν.
Οι Τούρκοι αξιωματούχοι καυχώνται για την εγκατάσταση βάσεως drones στο αεροδρόμιο Λευκόνικου στα Κατεχόμενα. Αυτή η βάση, απειλεί πλέον την ελεύθερη Κύπρο και όλη την Ανατολική Μεσόγειο (Ελλάδα, Αίγυπτο, Ισραήλ κλπ).
Η μεταστάθμευση (επιθετικών) drones Bayraktar-TB2 εκεί, επιβάλλει την εγκατάσταση στην Κύπρο όπλων και τεχνολογίας για την αντιμετώπισή τους, όπως οι Patriot, το Iron Dome, συσκευές παρεμβολής ικανές να τυφλώνουν αν όχι να καταρρίπτουν drones κ.ά.
Η Κυπριακή Εθνοφρουρά έχει αδήριτη ανάγκη να αναπτύξει δυνατότητες anti-drone, συν τοις άλλοις.
Ο δεύτερος λόγος για την άρση του εμπάργκο είναι διπλωματικός. Κάθε παραχώρηση της Λευκωσίας στην Άγκυρα, αποθρασύνει την τελευταία. Ο μόνος τρόπος για να καταλάβει ο κάθε Ερντογάν ότι πρέπει να σταματήσει να μάχεται το status quo που καθιέρωσε η Συνθήκη της Βεστφαλίας, είναι να αποδείξει ότι κάθε φορά που ενεργεί μονομερώς, η θέση της χώρας του θα επιδεινώνεται. Καμία του ενέργεια ή παράλειψη δεν πρέπει να μένει ατιμώρητη.
Για τη συνέχεια, λογικά περιμένουμε:
α) την πλήρη επάνοδο των ΗΠΑ στη λεκάνη της Ανατολικής Μεσογείου με ιδιαίτερα ενισχυμένο ρόλο στο Σχήμα 3+1 (Κύπρος, Ισραήλ, Αίγυπτος + ΗΠΑ) και στη Γαλλία λόγω Λεβάντε. Δεν αποκλείεται η ενεργοποίηση proxy οντοτήτων.
β) την έναρξη των διαδικασιών πλήρους ένταξης της Κύπρου στο ΝΑΤΟ, αρχίζοντας με την ένταξή της στο πρόγραμμα PfP
γ) Σε απώτερο χρόνο και οπωσδήποτε μετά την τελική ήττα του Πουτινισμού, την αλλαγή του καθεστώτος των Στενών, με ένταξη της Ευρωπαϊκής ακτής στην ΕΕ με κάποιο σχήμα που θα τη διευκολύνει. Αυτό ίσως να σημαίνει και βαθειά αλλαγή της σημερινής μορφής της Τουρκίας.
Κων. Β. Κωνσταντάρας
